بفرمایید سیب برنامه ای گروه نشاط و تفریحات رادیو سلامت (92.10.20)

با حضور  خانم دکتر مریم فرضی روانشناس بالینی

اخلاق  از کلمه ی خلق است و معنای آن ویژگی های ثابت  و دائمی درونی هر کسی است اصطلاحاً در زبان عامیانه می گویند فلانی اینجوری است . مهربان و بخشنده یا اینکه حسود وبخیل هر دوی اینها جز صفات درونی انسان است . وقتی که کلمه اخلاق را بکار می بریم منظورمان تمام ویژگی های دورنی است که باعث بروز گفتار و رفتاری از انسان می شود  این ویژگی های درونی انسان می توانند خوب باشند یا بد ، خو ب مثل حسادت و دروغگویی اسم هر دوی اینها خلق است یا اخلاق بنابراین اخلاق اعم از صفات خوب وبدی است که در درون انسان ریشه دوانیده. این تعریف اخلاق رابطه بین اخلاق با گفتار و رفتار انسان را نشان میدهد ما انسانها بیشتر کارهایی که انجام میدهیم یا حرفهایی که می زنیم یا رفتاری که از ما سر می زند به صورت اتوماتیک است و ما درباه آنها فکر نمی کنیم  و آنرا انجام می دهیم علت آن چیست؟ علتش این است که هر آدمی در درون خودش ویژگی های دارد که به آن خصلت های اخلاقی می گویند  این خصلت های اخلاقی موتور محرک رفتار و گفتار آدمهاست . نیاز به اینکه استارت بزنیم و روشنش کنیم و مواظب باشیم که خاموش نشود ندارد کسی که حسود هست به محض دیدن متوجه می شود و حسادت می کند برای مثال به محض اینکه ببیند دوست و همکارش یاهم کلاسی او در کاری جلوتر از اوست ناخودآگاه حرفی می زند یا کاری انجام میدهد که بیانگر روحیه درونی اوست . خیلی وقت ها حرفی می زنیم یارفتاری انجام می دهیم که درباره آن فکر نمی کنیم بلکه به طور خود جوش این رفتار یا کردار از ما سر می زند .در مورد اخلاقیقات دو نظریه توسط فلاسفه مطرح شده است. برخی معتقدند که اخلاقیات مطلق است و برخی هم اخلاقیات را نسبی می دانند. نظر فیلسوفان دین مدار ( اسلام و مسیحیت ) در مورد اخلاقیات برخی فسلسوفان ( که اغلب فیلسوفان ادیان هستند ) اخلاقیات را مطلق می دانند. بدین معنا که آنها معتقدند اخلاقیات در هر زمان و هر مکانی ثابت و تغیر ناپذیر است. و خوب تا ابد خوب و بد تا ابد بد خواهد بود . استدلال این گروه از فلاسفه هم بر اساس آموزه های مذهبی آنها است. برخی از انها معتقدند که اخلاقیات برگرفته از ادیان است که از سوی خداوند برای بشر تبیین می شود. بدین معنا که دروغ از آن جهت بد است چون خداوند ان را بد می داند. و راست بدین سبب خوب است چون خداوند آن را امر کرده است. اما از سویی دیگر برخی از فیلسوفان معتقدند که اخلاقیات در سرشت انسانها وجود دارد و پیامبر ادیان تذکار دهنده هستند. بدین معناکه دروغ در سرشت انسانها نیست و راست در سرشت انسانها هست ( پس دروغ بد و راست خوب است ) و فقط پیامبران آن را به بشر تذکار داده اند. با توجه به این نظریه اخلاقیات مطلق تلقی می شود و رفتار های انسان بصورت سیاه و سفید نمایان می شود. ( یعنی رفتار یک انسان یا خوب است و یا بد ) و چون این نظریه رفتارهای انسان را به دو دسته خوب و بد تقسیم می کند بنابراین پاداش و مجازات معنا پیدا می کند. رفتارهای خوب مستحق پاداش و رفتارهای بد مستحق مجازات است.

یه وقت برای زندگی برنامه ای از گروه سلامت معنوی رادیو سلامت (92.10.14)

کارشناس برنامه دکتر مریم فرضی کارشناس ارشد روانشناسی

بعضی آدمها مثل یک کتاب داستان کامل هستند و داستانشون پر از پستی و بلندیه...پر از ماجراست؛ زمین خوردنها، بلند شدنها، اونقدر داستانشون جالبه که کتاب میشن. بعد جلدش می‌کنن و میذارنش توی کتابخونه‌ها و هزاران نفر و حتی میلونها نفر می‌خونندشون. البته کتاب داستان شدن سخته، ارزشش هم به همینه و گرنه که داستان نمی‌شدند که بقیه ازشون الگو بگیرن اما بعضی آدمها یه تیکه از یه روزنامه‌اند. یه داستان نیمه کاره که با یه زمین خوردن، با یه بد بیاری، متوقف شدن. همونجوری موندن...از زمین و زمان طلبکارند که چرا یکی دست ما رو نمیگیره تا بلند بشیم. پس نتیجه می‌گیرند که همه بدند...دنیا بده...آدمها بدند...خیابونها، درختها...هوا و خلاصه همه چیز بده. این تیکه روزنامه یه مدتی میره توی یه تابلوی اعلانات کوچیک و چند  نفری هم می‌خونندش و بعدش...می‌ندازشن دور، چون هیچکس یه داستان نیمه کاره رو دوست نداره، ارزش خوندن نداره...و زود فراموش میشه. ماندگار شدن سخته ولی ارزشش رو داره...

بفرمایید سیب برنامه ای گروه نشاط و تفریحات رادیو سلامت (92.10.13)

با حضور  خانم دکتر مریم فرضی روانشناس بالینی

اخلاق بد مانند یک لاستیک پنچر است تا عوضش نکنید راه به جایی نخواهید برد

معنای حسن خلق :حسن خلق دو معنا دارد: معنای عام ومعنای خاص. حسن خلق به معنای عام عبارت است از مجموعه خصلت های پسندیده ای که لازم است انسان روح خود را به آنها بیاراید.حسن خلق به معنای خاص عبارت است از خوشرویی، خوشرفتاری، حسن معاشرت و برخورد پسندیده با دیگران. امام صادق ـ علیه السلام ـ در بیان حسن خلق به معنای خاص فرمود: تُلَیِّنُ جانِبَکَ وَ تُطَیِّبُ کَلامَکَ وَ تَلْقی اَخاکَ بِبِِشرٍ حَسَنٍِ ، حسن خلق آن است که برخوردت را نرم کنی و سخنت را پاکیزه سازی و برادرت را با خوشرویی دیدار نمایی.ز نظر اسلام، حسن خلق هرگز به این معنا نیست که اگر با منکری رو به رو شدیم، در برابر آن سکوت کرده، لبخند بزنیم، یا در برابر اعمال زشت دیگران واکنش منفی نشان ندهیم. زیرا برخورد منفی و توأم با تندی و خشونت، زمانی مذموم و ناپسند است که پای بی اعتنایی به دین و ارزش های والای آن در میان نباشد وگرنه رنجیدن نزدیک ترین افراد به انسان نیز اگر به دلیل حفظ ارزش ها و پایبندی به آن باشد، نه تنها زشت نیست، بلکه در ردیف مهم ترین وظایف شرعی و از مراتب نهی از منکر است. به فرموده امام علی ـ علیه السلام ـ :«اَمَرنا رَسوُلُ اللهِ ـ صلی الله علیه و آله ـ اَنْ نَلْقی اَهْلَ الُمَعاصی بِوُجوُهٍ مُکْفَهِرَّةٍ» پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ به ما دستور داده است که با معصیت کاران با چهره های عبوس روبه رو شویم. انسان موجودی انس پذیر است. به سادگی و آسانی تحت تاثیر قرار می گیرد و با تغییرات گوناگون، خود را سازگار می کند. این قابلیت بسیار بالای انسان ظرفیت بی مانندی را در میان موجودات و آفریده های هستی برای او فراهم آورده است.خوش خویی به معنای ایجاد بستر لازم و زمینه مناسب برای ارتباطات اجتماعی میان انسان ها جهت انس گیری و بهره مندی از توانایی ها و ظرفیت های یکدیگر در راستای دست یابی به کمال و خواسته های خود است.در پایه و بنیاد هر ارتباط اجتماعی میان انسان ها با مسئله ای به نام خوشخویی روبه رو می شویم؛ زیرا این صفت پیوندهای انسان را با دیگری افزایش می دهد و زمینه را برای بهره گیری از توانمندی های دیگری برای وی فراهم می آورد و در مسیر شدن های پیاپی به او یاری می رساند.خوش خویی همانگونه که گفته شد آثاری چون جذب و جلب مردم به سوی خود و بهره مندی از همکاری های آنان برای رشد و شدن های کمالی دارد. افزون بر این خوشخویی می تواند آثار بسیار دیگری در زندگی مادی و معنوی و نیز دنیوی و اخروی آدمی به جا گذارد. از پیامبر گرامی(ص) روایت شده است که آن حضرت درباره آثار خوشخویی می فرماید: خوشخویی خود عبادت است و خوشخو، پاداشی همانند پاداش روزه دار می گیرد.اگر انسانی بخواهد برای خود از نظر اجتماعی اعتباری کسب کند و در میان مردم محبوب گردد و از یاری و همدلی و همکاری آنان بهره برد، بهترین ابزار دست یابی به این اهداف، همان خوشخویی است؛ زیرا انسان هر چه سرمایه دار هم باشد، نمی تواند دل های همگان را با پول بخرد و آنان را به سوی خود جلب کند. پیامبر گرامی(ص) می فرماید: انکم لن تسعوا الناس باموالکم فاسعوهم ببسط الوجوه و حسن الخلق؛ شما هرگز نمی توانید با اموال خود مردم را راضی نگه دارید ؛ پس با گشاده رویی و خوشخویی، آنان را از خود خشنود سازید.