دکتر مریم فرضی

بفرمایید سیب برنامه ای گروه نشاط و تفریحات رادیو سلامت (92.10.13)

با حضور  خانم دکتر مریم فرضی روانشناس بالینی

اخلاق بد مانند یک لاستیک پنچر است تا عوضش نکنید راه به جایی نخواهید برد

معنای حسن خلق :حسن خلق دو معنا دارد: معنای عام ومعنای خاص. حسن خلق به معنای عام عبارت است از مجموعه خصلت های پسندیده ای که لازم است انسان روح خود را به آنها بیاراید.حسن خلق به معنای خاص عبارت است از خوشرویی، خوشرفتاری، حسن معاشرت و برخورد پسندیده با دیگران. امام صادق ـ علیه السلام ـ در بیان حسن خلق به معنای خاص فرمود: تُلَیِّنُ جانِبَکَ وَ تُطَیِّبُ کَلامَکَ وَ تَلْقی اَخاکَ بِبِِشرٍ حَسَنٍِ ، حسن خلق آن است که برخوردت را نرم کنی و سخنت را پاکیزه سازی و برادرت را با خوشرویی دیدار نمایی.ز نظر اسلام، حسن خلق هرگز به این معنا نیست که اگر با منکری رو به رو شدیم، در برابر آن سکوت کرده، لبخند بزنیم، یا در برابر اعمال زشت دیگران واکنش منفی نشان ندهیم. زیرا برخورد منفی و توأم با تندی و خشونت، زمانی مذموم و ناپسند است که پای بی اعتنایی به دین و ارزش های والای آن در میان نباشد وگرنه رنجیدن نزدیک ترین افراد به انسان نیز اگر به دلیل حفظ ارزش ها و پایبندی به آن باشد، نه تنها زشت نیست، بلکه در ردیف مهم ترین وظایف شرعی و از مراتب نهی از منکر است. به فرموده امام علی ـ علیه السلام ـ :«اَمَرنا رَسوُلُ اللهِ ـ صلی الله علیه و آله ـ اَنْ نَلْقی اَهْلَ الُمَعاصی بِوُجوُهٍ مُکْفَهِرَّةٍ» پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ به ما دستور داده است که با معصیت کاران با چهره های عبوس روبه رو شویم. انسان موجودی انس پذیر است. به سادگی و آسانی تحت تاثیر قرار می گیرد و با تغییرات گوناگون، خود را سازگار می کند. این قابلیت بسیار بالای انسان ظرفیت بی مانندی را در میان موجودات و آفریده های هستی برای او فراهم آورده است.خوش خویی به معنای ایجاد بستر لازم و زمینه مناسب برای ارتباطات اجتماعی میان انسان ها جهت انس گیری و بهره مندی از توانایی ها و ظرفیت های یکدیگر در راستای دست یابی به کمال و خواسته های خود است.در پایه و بنیاد هر ارتباط اجتماعی میان انسان ها با مسئله ای به نام خوشخویی روبه رو می شویم؛ زیرا این صفت پیوندهای انسان را با دیگری افزایش می دهد و زمینه را برای بهره گیری از توانمندی های دیگری برای وی فراهم می آورد و در مسیر شدن های پیاپی به او یاری می رساند.خوش خویی همانگونه که گفته شد آثاری چون جذب و جلب مردم به سوی خود و بهره مندی از همکاری های آنان برای رشد و شدن های کمالی دارد. افزون بر این خوشخویی می تواند آثار بسیار دیگری در زندگی مادی و معنوی و نیز دنیوی و اخروی آدمی به جا گذارد. از پیامبر گرامی(ص) روایت شده است که آن حضرت درباره آثار خوشخویی می فرماید: خوشخویی خود عبادت است و خوشخو، پاداشی همانند پاداش روزه دار می گیرد.اگر انسانی بخواهد برای خود از نظر اجتماعی اعتباری کسب کند و در میان مردم محبوب گردد و از یاری و همدلی و همکاری آنان بهره برد، بهترین ابزار دست یابی به این اهداف، همان خوشخویی است؛ زیرا انسان هر چه سرمایه دار هم باشد، نمی تواند دل های همگان را با پول بخرد و آنان را به سوی خود جلب کند. پیامبر گرامی(ص) می فرماید: انکم لن تسعوا الناس باموالکم فاسعوهم ببسط الوجوه و حسن الخلق؛ شما هرگز نمی توانید با اموال خود مردم را راضی نگه دارید ؛ پس با گشاده رویی و خوشخویی، آنان را از خود خشنود سازید.