برنامه عصرتون سلامت برنامه ای از رادیو سلامت (93.1.28)
با کارشناسی خانم دکتر مریم فرضی روانشناس
پدر یا مادر بودن یکی از سخت ترین و در عین حال معنادارترین کارهاست. متاسفانه، تصورات متداول در مورد طریقه بزرگ کردن بچه هایی مسئولیت پذیر ممکن است منجر به ارتباط نادرست و بی تاثیر شود. بعضی والدین از روش های اجازه دادن استفاده می کنند که زبان مستقل و حس تاثیرگذاری را از او می گیرد. بعضی والدین هم بیش از اندازه در اجازه دادن ها آسان می گیرند تاجایی که کودک محدودیت و کنترل فردی را یاد نمی گیرد. تحقیقات نشان می دهد که هر دوی این روش ها در توانایی کودک برای تعدیل احساسات خود و ایجاد روابط سالم در بزرگسالی اخلال ایجاد می کند. بهترین روش تربیتی روشی عادلانه و محترمانه است که هدف آن به جای تسلیم کودک، یادگیری او باشد. شنیدن و احترام گذاشتن به احساسات کودک، دادن حق انتخاب به او و ایجاد محدودیت های مشخص و عادلانه درمورد رفتارهای غیرقابل قبول، تعادلی سالم ایجاد می کند. وقتی والدین بیش از اندازه به حرف زدن ادامه دهند، بچه ها دیگر گوش نمی کنند. «چندین بار ازت خواستم که اسباب بازی هایت را مرتب کنی، ببین باز هم دور تا دور اتاق پر از اسباب بازی های توست. اصلاً نمی خواهی یکم توجه کنی؟ نمی بینی تمام روز سرپا بوده ام؟ حالا هم باید بیایم اسباب بازی های تو را جمع کنم و وقتم را هدر دهم؟ چرا اینقدر خودخواهی؟» این مادر انرژی منفی زیادی ایجاد می کند. بااینکه همه ما می توانیم خستگی او را درک کنیم اما ارتباط او با فرزندش مقصرکننده و غیرمحترمانه است. «خودخواه» خواندن کودک شدیداً مخرب است. بچه ها این برچسب های منفی را به درونشان می ریزند و کم کم فکر می کنند که به اندازه کافی خوب نیستند. تحقیر کردن و مقصر کردن کودک مغز او را منفی خواهد کرد. باید به رفتار برچسب غیرقابل قبول بزنید اما باز فرزندتان را دوست داشتنی بخوانید. نمونه موثر «می بینم که اسباب بازیها هنوز از روی زمین جمع نشده اند. این منو ناراحت می کنه. خیلی برام مهمه که خانه مرتب باشه که همه بتونیم راحت باشیم. همه اسباب بازی هایی که بیرون هستند باید بروند سرجایشان بخوابند. فردا صبح می تونی دوباره آنها رو بیرون بیاری.» این مادر بدون عصبانیت یا مقصر جلوه دادن، احساسات و نیازهای خود را مستقیم مطرح کند و عاقبت بد سختی را هم برای رفتار فرزندش عنوان نمی کند و به او توضیح می دهد که فردا دوباره امتحان کرده و موفق شود. او هیچ انگیزه منفی را به کودک نمی چسباند یا به طریقی منفی به شخصیت او برچسب نمی زند. پدر و مادر عزیز قضاوت با شماست