زندگی جاریست برنامه ای از رادیو صدای سلامت (92.6.12)

دکتر مریم فرضی روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه

خانواده، نخستین نهاد پرورشی محسوب می شود که سلامت یا نابهنجاری روانی می تواند تا اندازه ی زیادی از آنجا منشأ گیرد.کنترل والدین، آن دسته از رفتارهای والدین را شامل می‌شود که در خدمت جامعه پذیری کودکان قرار دارد. این ویژگی به صورت تواناییِ والدین در ارائه ی رهنمود، ثبات داشتن، توانایی تحمل رفتارهای نامطلوب کودک (برای مثال فریاد کشیدن، بهانه‌جویی، گریه و …) و استفاده از مشوق‌ها و تقویت‌ها، تبلور می یابد. محبت نیز شامل صمیمیت، علاقه، مهربانی و عاطفه والدین می‌باشد.کودک تحت تأثیر خانوادةخویش است و از آن نفوذ می‌پذیرد. خانواده است که گاهی می سازد و زمانی ویران می‌کند. محیط خانواده چون دانشگاهی است که در آن درس انسانیت و اخلاق و یا عکس آن داده می‌شود و عامل خانواده برای کودک سرنوشت‌ساز است. وقتی سخن از خانواده به میان می‌آید فکر و ذهن متوجه پدر و مادر است کودک از مادر درس زندگی و عشق و محبت می‌آموزد و از پدر درس اقتدار و انضباط و کیفیت موضع گیری در برابر مسائل حیات اجتماعی

زندگی جاریست برنامه ای از رادیو سلامت (92.4.17)

دکتر مریم فرضی مدرس دانشگاه و مشاور ارشد خانواده

داشتن هوش هیجانی بالا یکی از ویژگیهای بارز افرادی است که در زندگی خود موفق هستند و می توانند تاثیرات مثبت و به سزایی بر دیگران داشته باشند . خویشتنداری یکی از مشخصات بارز چنین افرادی است .در حوزه هیجانات به کسی که قادر به رهبری هیجانها و امیال گذرا و به تاخیر انداختن بروز هیجانها و تسلط بر نفس است ، خویشتندار گفته می شود .از بعد رفتاری فرد خویشتندار کسی است که توانایی تعدیل و کنترل اعمال خود به گونه‌ای متناسب با شرایط مکانی و زمانی را داشته باشد و بتواند با عادتهای مخرب خود مقابله کند و آنها را تغییر دهد و نیز خواسته های خود را به تاخیر بیندازد .خویشتنداری و به تاخیر انداختن ارضای خواسته ها برای رسیدن به هدف ، جوهره اساسی کنترل عاطفی خویشتن ( یعنی توانایی پس زدن میل و هوس در راه خدمت به هدف ، خواه این هدف راه اندازی نوعی کسب و کار باشد ، خواه حل یک معادله جبری یا دستیابی به یک جام قهرمانی ) است .افراد خویشتندار ، اعتماد به نفس بالایی دارند . احساس خوبی نسبت به خود دارند .از نظر اجتماعی با کفایت ، شایسته ، کارامد ، متکی به نفس و توانا هستند . با مشکلات زندگی دست و پنجه نرم کنند . آنها تحت فشارهای روحی کمتر دچار دستپاچگی ، ترس و عقب نشینی می شوند . ناملایمات را با آغوش باز به مبارزه می خوانند و د ر هنگام بروز مشکلات هرگز تسلیم آنها نمی شوند و به رویارویی با آنها می پردازند و قادر هستند برای رسیدن به اهداف خود ، خشنودی و رضایت خاطر خود را به تعویق بیندازند و توانایی کمک به دیگران را در شرایط دشوار دارند .اما افرادی که در مقابل امیال خود ، خویشتندار نیستند ، اغلب خود را افرادی بی ارزش و بی لیاقت می دانند و در هنگام مواجهه با فشارهای روحی خود را می بازند و عقب نشینی می کنند ، از عدم کفایت و شایستگی خود ناراضی هستند .

زندگی جاریست برنامه ای از رادیو سلامت (92.4.2)

دکتر مریم فرضی مدرس دانشگاه و مشاور ارشد خانواده

دوران بلوغ در بیشتر نوجوانان همراه با فشار و استرس می‏باشد. این فشارها باعث بروز هیجان‏ها، مشکلات عاطفی و گاهی روانی برای آنها می‏شود و نوجوانان را دچار  کج‏ خلقی و بی‏حوصلگی می‏کند.دسته‏ای از این دوستان سعی می‏کنند این گونه فشارهای روانی را با عکس‏العمل‏هایی همچون: بازگشت به دوران کودکی و بروز رفتارهای کودکانه، همانندسازی و نسبت دادن خصوصیات مثبت دیگران به خود، برون‏فکنی و نسبت دادن تمایلات ناپسند خود به دیگران، دلیل‏تراشی و توجیه نامعقول برای رفتارهای غیر منطقی خود و ... بروز دهند. دسته‏ای دیگر نیز در برابر فشارها و استرس‏های روانی، واکنش‏های هیجانی از قبیل: نگرانی، ترس، احساس حقارت و پوچی، احساس گناه و خصومت و پرخاشگری از خود نشان می‏دهند. این دسته از دوستان، اعتماد به نفس ندارند و خود را دست‏کم می‏گیرند؛ به استعدادهای خود اجازه بروز و شکوفایی نمی‏دهند و موفقیت‏ها و نقاط مثبت خود را هیچ می‏انگارند. آنها اکثر اوقات دچار افکار پریشان هستند و نمی‏توانند از زندگی پیرامون خود و حتی سرگرمی‏هایی که قبلاً به آن علاقه‏مند بودند، لذت کافی ببرند. هیچ چیز برای آنها خوشایند نمی‏باشد و دائما احساس غم و اندوه می‏کنند. خلاء وجودی و بی‏معنایی و پوچی این دوستان را آزار می‏دهد و به بروز رفتارهای منفی وا می‏دارد.