دکتر مریم فرضی روانشناس و مشاور ارشد خانواده
حتماً تا به حال این جمله را شنیده اید که خشم کشنده است. در بسیاری از موارد به خصوص در دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم این عبارت بسیار معنی دار است. «اگر عصبانی هستید بوق بزنید». در برخی از کشورها این جمله را می توان به وفور در تابلوی اعلانات نصب شده در خیابان ها هنگام رانندگی مشاهده کرد. مردم این گونه کشورها آنقدر عصبانی هستند که با چنین عبارات کنایه آمیز و شوخی گونه سعی در بیان حقیقت به افراد را دارند. گوشه و کنایه جمله فوق این است که هر چقدر بیشتر بوق بزنیم، عصبانی تر خواهیم شد. برای اینکه متوجه فردی عصبی هستید این سؤالات را از خود بپرسید: هنگامی که با تأخیرها و ناکامی های روزانه از قبیل دیر رسیدن آسانسور به طبقه مورد نظر شما، کند پیش رفتن صف صندوق سوپرمارکت، رانندگان ناشی و... مواجه می شوید آیا ضمیر ناخودآگاه شما شروع به گلگی، عیب جویی و یا سرزنش کردن کسی می نماید؟ آیا این سرزنش باعث جرقه خوردن خشم و عصبانیت شما در برابر افراد مختلف می شود؟ آیا خشم شما خودش را به صورت عملی خشونت آمیز نشان می دهد؟ اگر پاسخ شما مثبت است عصبانیت به بخشی بسیار عادی و در عین حال بسیار ناخوشایند در زندگی شما مبدل شده است. هر یک از ما در قبال مشکلاتی که برای مان رخ می دهد، از خود واکنش های بخصوصی بروز می دهیم. مثلا در قبال رانندگی بد دیگران، ممکن است دست را بی وقفه روی بوق فشار دهیم، به تعقیب و گریز بپردازیم یا اینکه بی تفاوت از کنار این موضوع بگذریم. اینکه فرد در قبال این مسائل، چه واکنشی از خود بروز می دهد، به نظام فکری - احساسی او مربوط است. بعضی ها از سیستم جنگ و گریز - سیستمی که در هنگام خشم با ترس فعال می شود - زیاد استفاده می کنند یعنی آمادگی بروز پرخاشگری یا اضطراب، در آنها بالاست.