دکتر مریم فرضی

دکتر مریم فرضی مشاور عالی روانشناسی و مدرس دانشگاه

پیامبران به حکم این‌که تکیه‌گاه خدایی دارند و هرگز از یاد نمی‌برند که رسالتی از طرف او بر عهده آنها گذاشته شده‌است، هر کاری که انجام می‌دهند نهایت خلوص را دارند؛ یعنی هیچ منظور و هدفی جز هدایت بشر که خواسته خداوند است ندارند و از مردم برای رسالت خود «اجر» نمی‌خواهند. قرآن کریم در سوره الشعراء به طور خلاصه گفتار بسیاری از پیامبران را در مواجهه با قوم‌شان نقل کرده‌است و البته هر پیامبری به مناسبت مشکل و مشکلاتی که در راه خویش می‌دیده یک نوع پیام برای قوم خود داشته‌است: ولی یکی از مطالبی که در پیام همه پیامبران تکرار شده این است که: «من اجر و مزدی از شما نمی‌خواهم.» بنابراین خلوص و بی‌نظری یکی از مشخصات پیامبری است و به همین لحاظ پیام پیامبران همواره با «قاطعیت» بی‌نظیر همراه است. پیامبران به حکم این‌که خود را مبعوث احساس می‌کنند و در رسالت خویش و ضرورت آن و ثمربخشی آن کوچک‌ترین تردیدی ندارند، با چنان قاطعیتی پیام خویش را تبلیغ می‌کنند و از آن دفاع می‌کنند که مانندی برای آن نتوان یافت. موسی بن عمران به اتفاق برادرش هارون در حالی که جامه‌هایی پشمین بر تن و عصاهایی چوبین در دست داشتند و همه تجهیزات ظاهری‌شان منحصر به این بود، بر فرعون وارد شدند و او را دعوت کردند و با کمال قاطعیت ابراز داشتند: اگر دعوت ما را نپذیری زوال حکومت تو قطعی است و اگر دعوت ما را بپذیری و به راهی که ما می‌خواهیم وارد شوی ما عزت تو را تضمین می‌کنیم. فرعون با تعجب فراوان گفت: اینها را ببینید که از تضمین عزت من در صورت پیروی آنها و گرنه زوال آن سخن می‌گویند. پیغمبر اکرم در سال‌های اول بعثت که تعداد مسلمانان شاید از شمار انگشتان دو دست تجاوز نمی‌کرد، در جلسه‌ای که تاریخ، آن را به نام جلسه «یوم الانذار» ضبط کرده، بزرگان بنی‌هاشم را گرد آورد.