فرصت عاشقی برنامه ای از رادیو ایران (92.9.28)
کارشناس برنامه دکتر مریم فرضی روانشناس و مدرس دانشگاه
دوست داشتن فرزند، ازجمله مواردی هست که خداوند به صورت فطری وذاتی در نهاد انسان ها قرار داده است ،بخصوص در وجود مادران ، و البته فلسفه آن بسیار روشن است،اگر این محبت و مهر مادری در وجود مادران نبود ،شاید هیچ مادری حاضر نمی شد حتی یک لحظه هم دردها ،رنجها ،شب بیداریها و…را تحمل کند.مسئلهی نیازهای روانی و از جمله نیاز به محبّت، از مباحث اصولی در روانشناسی تربیتی و حتّی روانکاوی است .رابطهی صحیح و عاطفی والدین با فرزندان تأمین کنندهی سلامت و بهداشت روانی فرزندان و زمینه ساز بروز استعداهای آنان است؛ چراکه اصیلترین و مهمترین احتیاجات روانی کودک، برخورداری از محبّت است. کودکان باید احساس کنند که والدین با آنان صمیمی و مهربان است و آنان را یاری میکنند تا بعدها در سنین بالاتر والدین را بهترین دوست خود بداند و بتواند مسائل خود را با آنها در میان گذارد. اثر محبّت در رشد روانی فرزندان مانند اثر نور و حرارت در رشد دانهی گیاهان است؛ تاگرمای محبّت به فرزندان یک خانواده نرسد رشد روانی و شخصیّتی آنها به طور طبیعی به انجام نخواهد رسید.دل پاک کودک آئینه اى است درخشان و اظهار محبت پدر و مادر به فرزند خود و به خصوص بوسیدن او، آئینه روح کودک را جلا مى دهد و به طور خلاصه مهرورزى والدین ضامن سلامت روحى و تعادل عاطفى کودک است که این بوسیدن علاوه بر تامین نیاز عاطفی فرزندان برای والدین اجر و پاداش بسیار زیادی نیز دارد همان گونه که از رسول گرامی اسلام نقل شده است که حضرت فرمودند:فرزندن خود را ببوسید که برای هر بوسه درجه در بهشت به شما خواهند داد که فاصله هر درجه پانصد سال است . یکی از راههای محبّت به کودک در آغوش گرفتن اوست. مربی – به ویژه پدر و مادر – برای ابراز محبّت خود به کودک، میتواند او را در آغوش بگیرد و از این طریق محبّت خود را نسبت به او ابراز بدارد.«بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی و محبّت نسبت به فرزندان، از حدّ آن تجاوز میکنند و به زیاده و افراط کشیده میشوند و بدترین فرزندان کسانی هستند که تقصیر و کوتاهی در انجام وظایف، آنها را به سرپیچی از والدین بکشاند»همانگونه که در این روایت مشاهده میشود، مسئلهی افراط در محبّت و مسئلهی تقصیر در انجام مسئولیّت به دنبال هم بیان شده و شاید از این جهت بتوان رابطهای منطقی بین آن برقرار کرد. بر این اساس میتوان حسّ مسئولیّـت پذیری را به عنوان حدّی برای ابراز محبّت به کودکان قلمداد کرد. حفظ رابطهی عاطفی با کودک تا زمانی جائز است که وی از انجام مسئولیّتها و وظایف خویش شانه خالی نکند و الّا اگر پدر و مادر فرزند خویش را در انجام تعهدّاتش، بی مبالات یافتند، هرگونه تساهل و تسامح در این زمینه، با تربیت صحیح فرزندان سازگار نیست. بلکه والدین وظیفه دارند با تغییر روش و ابراز ناراحتی خود، به کودک خویش این مطلب را تفهیم کنند، که محبّت آنها نیز مطلق و بدون ضابطه نبوده و در صورت اصرار کودک بر انجام کارهای ناشایست و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیّتهای ادامه نخواهد یافت.