بفرمایید سیب برنامه ای از گروه نشاط و سلامتی رادیو سلامت (92.8.17)
کارشناس برنامه دکتر مریم فرضی مشاور ارشد خانواده
لِمَ تَقُولُونَ مِالا تَفْعَلُونَ
صاحب کلام باید به حرفی که می زند عمل کند
مجموع روابطی را که از طریق گفتن و گفتگو حاصل می شود ارتباط کلامی می گویند.ارتباطات در زندگی بشر امروزی بسیار اهمیت دارد تا جایی که انسان‌ها بدون ارتباط قادر به زندگی نیستند. در روند تکاملی رابطه در جوامع انسانی، ارتباط از حرکات دست و صورت و اصوات خاص آغاز، و به پیدایش خط و زبان منجر شد.ارتباط، رفتاری آموختنی، و این بیانگر این نظر است که هر انسان با یادگیری درست و کسب مهارتهای ارتباطی میتواند به اصلاح و بهبود رفتارهای ارتباطی خویش دست یابد. ترس از برقراری ارتباط و صحبت کردن در برابر جمع، مشکلی است که برخی با آن روبرو هستند و نمی‌دانند چگونه ارتباطی درست و مؤثر برقرار کنند. اهمیت این مشکل زمانی دوچندان می‌شود که در شغل و سازمانی که فرد کار می کند در برقراری ارتباط با همکاران و مراجعان، عملکرد ضعیفی داشته باشد.خیلی وقت‌ها احساس می‌کند وقتی در جمع کلاس، دوستان، همکاران و حتی اعضای قوم و خویش، از خودش می‌گوید و دیدگاهش را مطرح می‌کند، دیگران با تعجب نگاهش می‌کنند . آیا تاکنون به چگونگی شیوه ی صحبت کردن خود با دیگران فکر کرده اید؟همه ی ما توانایی صحبت کردن داریم، اما گاهی لازم است برای ایجاد ارتباط یا استمرار یک رابطه مهارت های کلامی خود را از نظر کمی و کیفی ارتقا دهیم. بعضی افراد از صحبت کردن با دیگران طفره می روند و نمی توانند به راحتی سر صحبت را باز کنند یا روابط موثری با آنها داشته باشند.به عنوان مثال ، اگر شما زمانی عصبی هستید نمی توانید ارتباط درستی را برقرای نمایید چون صدا شما دارای لرزش و در ترکیب کلمات دچار اشکال می شوید و برای مخاطب ضعف ارتباطی درک خواهد شد ، و مخاطب به جملات و صدای شما واکنش نشان می دهند.درحالیکه از اتفاقات گذشته شما بی اطلاع می باشد . بنابراین صدای و کلام شما می تواند به عنوان یک شاخص قوی و یا ضعیف در ایجاد ارتباط تلقی شود .لحنمان هنگام گفتگو باید مهربانانه باشد.وقتی لحن خصومت آمیز داریم این طور تعبیر می شود که می خواهیم طرف مقابل را محاکمه کنیم یا سرجایش بنشانیم، پس به یقین مذاکره را به شکست خواهیم کشاند. بنابراین باید به طرف مقابل ثابت کنیم که قصد ما مچ گیری نیست. چنین لحنی ما را به هدف اصلی مان می رساند؛ چنان که گفته می شود : محبت غیرممکن را ممکن می سازد هنگام گفتگو جانب منطق و انصاف را نگه دارید.برای این کار , لازم است خود را جای طرف مقابل بگذاریم. در این صورت شرایط و حال او را درک می کنیم و از میزان رنجش ما کاسته می شود.کلمات در پیامی که به دیگری منتقل می کنید تاثیر فراوانی دارند . بنابراین از بکار گرفتن کلمات برحسب عادت و بدون اندیشه خودداری کنید . فراموش نکنید که فرمان دادن یکی از برخورد های محکوم به شکست است . برای این که سخنان شما نافذ و موثر واقع شود باید نظریات خود را با کلمات مناسب و در چار چوب مشخص مطرح کنید . کلمات می توانند تاثیر مثبت داشته باشند و یا با ایجاد حالت تدافعی گفت و گو را به بحث و جدل بکشانند .پس چارچوب پیام خود را با دقت مشخص کنید و سپس با صراحت و بدون پیشداوری حقایق را با لحن و کلامی غیر مغرضانه شرح دهید .بیان الفاظی دلپذیر و موزون موجب می شود که شخص مقابل با متانت گوش فرا می دهد ، حقایق را جمع بندی کند و به فکر حل مساله باشد . اما عبارات مغرضانه و کینه جویانه اغلب خشم فرد دیگر را برمی انگیزد و او را به جبهه گیری دعوت می کند و در نهایت روابط ، را به دشمنی و تعارض و نبرد می کشاند . یک کلمه باید دقیقا مفهوم مورد نظر ما را در بر داشته باشد نه کمتر و نه بیشتر . به طور کلی کلماتی را انتخاب کنید که در الگوی زیر بگنجد . صریح ، کوتاه ، دقیق ، مودبانه ، صــحیح و پر محتوا و در آخر زخم زبون زدن به طرف مقابل ممنوع