دکتر مریم فرضی

فرصت عاشقی برنامه ای از رادیو ایران (92.9.28)

کارشناس برنامه دکتر مریم فرضی روانشناس و مدرس دانشگاه

دوست داشتن فرزند، ازجمله مواردی هست که خداوند به صورت فطری وذاتی در نهاد انسان ها قرار داده است ،بخصوص در وجود مادران ، و البته فلسفه آن بسیار روشن است،اگر این محبت و مهر مادری در وجود مادران نبود ،شاید هیچ مادری حاضر نمی شد حتی یک لحظه هم دردها ،رنجها ،شب بیداریها و…را تحمل کند.مسئله‌ی نیازهای روانی و از جمله نیاز به محبّت، از مباحث اصولی در روان­شناسی تربیتی و حتّی روانکاوی است .رابطه‌ی صحیح و عاطفی والدین با فرزندان تأمین کننده‌ی سلامت و بهداشت روانی فرزندان و زمینه ساز بروز استعداهای آنان است؛ چراکه اصیل­ترین و مهمترین احتیاجات روانی کودک، برخورداری از محبّت است. کودکان باید احساس کنند که والدین با آنان صمیمی و مهربان است و آنان را یاری  می­کنند تا بعدها در سنین بالاتر والدین را بهترین دوست خود بداند و بتواند مسائل خود را با آنها در میان گذارد. اثر محبّت در رشد روانی فرزندان مانند اثر نور و حرارت در رشد دانه‌ی گیاهان است؛ تاگرمای محبّت به فرزندان یک خانواده نرسد رشد روانی و شخصیّتی آنها به طور طبیعی به انجام نخواهد رسید.دل پاک کودک آئینه اى است درخشان و اظهار محبت پدر و مادر به فرزند خود و به خصوص بوسیدن او، آئینه روح کودک را جلا مى دهد و به طور خلاصه مهرورزى والدین ضامن سلامت روحى و تعادل عاطفى کودک است که این بوسیدن علاوه بر تامین نیاز عاطفی فرزندان برای والدین اجر و پاداش بسیار زیادی نیز دارد همان گونه که از رسول گرامی اسلام نقل شده است که حضرت فرمودند:فرزندن خود را ببوسید که برای هر بوسه درجه در بهشت به شما خواهند داد که فاصله هر درجه پانصد سال است . یکی از راه­های محبّت به کودک در آغوش گرفتن اوست. مربی – به ویژه پدر و مادر – برای ابراز محبّت خود به کودک، می­تواند او را در آغوش بگیرد و از این طریق محبّت خود را نسبت به او ابراز بدارد.«بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی و محبّت نسبت به فرزندان، از حدّ آن تجاوز می­کنند و به زیاده و افراط کشیده می­شوند و بدترین فرزندان کسانی هستند که  تقصیر و کوتاهی در انجام وظایف، آنها را به سرپیچی از والدین بکشاند»همانگونه که در این روایت مشاهده می­شود، مسئله‌ی افراط در محبّت و مسئله‌ی تقصیر در انجام مسئولیّت به دنبال هم بیان شده و شاید از این جهت بتوان رابطه­ای منطقی بین آن برقرار کرد. بر این اساس می­توان  حسّ مسئولیّـت پذیری را به عنوان حدّی برای ابراز محبّت به کودکان قلمداد کرد. حفظ رابطه‌ی عاطفی با کودک تا زمانی جائز است که وی از انجام مسئولیّت­ها و وظایف خویش شانه خالی نکند و الّا اگر پدر و مادر فرزند خویش را در انجام تعهدّاتش، بی مبالات یافتند، هرگونه تساهل و تسامح در این زمینه، با تربیت صحیح فرزندان سازگار نیست. بلکه والدین وظیفه دارند با تغییر روش و ابراز ناراحتی خود، به کودک خویش این مطلب را تفهیم کنند، که محبّت آنها نیز مطلق و بدون ضابطه نبوده و در صورت اصرار کودک بر انجام کارهای ناشایست و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیّت­های ادامه نخواهد یافت.